En weer een mooie buitenlandse ultraloop! En weer de Cleveland Way. En weer de laatste loper! En weer genoten! En weer de officiële finish niet gehaald! En weer zeg ik, dat geeft niet, want mijn finish lag na ruim 81 kilometer (50,4 miles) in Scarborough. En die heb ik wel gehaald. Alle is relatief.
Scarborough, badplaats aan de Engelse oostkust, waar ik een prima en gastvrij onderkomen had gevonden in het St. Michaels Hotel. Toepasselijker kan het niet zijn, want de Hardmoors 60 miles van dit jaar vond plaats op 29 september, de naamdag van St. Michael.
Scarborough, september 1973, 19 jaar oud. Op mijn eerste zeereis, een tocht naar de Shetland eilanden met het opleidingsvaartuig Prinses Margriet, liep ik de eerste wacht. Aan bakboord was het vuur van Flamborough Head al voorbijgeschoven. Vaag waren in het maanlicht de contouren van de honderd meter hoge kliffen te zien. Schuin voor ons doemden de tintelende lichtjes van Scarborough op. In de harde wind hing ik over de brugvleugel en ademde de frisse zeelucht in.
Scarborough, september 2012, 58 jaar oud. Behoedzaam volg ik de smalle singletrack langs de steile kliffen. Zo smal dat ik voetje voor voetje moet plaatsen. Rechts van mij ruist het hoge gras in de wind, en links, ruim honderd meter in de diepte, ruist de zee. Er is niemand meer achter mij. Mijn mobiele telefoon is uitgevallen. Condenswater. Een uur geleden ben ik over de rotstrappen van Hayburn Hyke geklauterd, een donkere tunnel onder de bomen, via ruwe steentrappen honderd meter steil omlaag naar het strand en weer omhoog. Gelukkig zijn er hier en daar houten geleiderails aangebracht en geven de boomstammen wat houvast. Voorzichtig, rustig, niet uitglijden. Mijn schoenen hebben een totaal ongeschikt profiel voor de gladde natte rotsen, ze zijn bedoeld om grip te geven in de modder. Handig bij Olne-Spa-Olne, maar niet hier. De trap gaat steil omlaag, richting het water. Maar ik zie geen einde aan de opeenvolging van onregelmatige treden, de bundel van mijn hoofdlamp reikt niet ver genoeg.
Eindelijk, na een eeuwigheid, ben ik beneden. Een zwart stenenstrand. En dan weer omhoog, trede na trede, soms wel een halve meter hoog en schots en scheef. Dan ben ik boven en vervolg mijn weg, het bos uit. De volle maan licht boven zee en schuin voor me zie ik de tintelende lichten van Scarborough. Na het bedompte bos adem ik de frisse zeelucht in.
Na het bedompte bos adem ik de frisse zeelucht in. Langzaam, veel te langzaam komt Scarborough dichter bij. Ben meer dan twaalf uur onderweg nu. De 'sweeper' is me zojuist gepasseerd en heeft mij met een vriendelijke groet en 'are you OK' aan mijn lot overgelaten. Bij elke rotsachtige afdaling aarzel ik. Bang om te vallen, hier in mijn eentje. Het schiet niet op. Telkens opnieuw zinken alle lichten van Scarborough weer weg achter de volgende in het donker opdoemende heuvelrug. Om boven op de top daarvan weer te voorschijn te komen, ietsje helderder, ietsje gedetailleerder. Midden in die zee van lichtjes draait een reuzenrad met rode, gele en blauwe knipperlichten. Een kermis, Scarborough Fair! Ik moet denken aan de oude ballade met diezelfde naam, zo mooi vertolkt door Simon & Garfunkel. Het gaat over een jonge man die zijn vroegere geliefde opdraagt om een aantal onmogelijke taken te verrichten. Alleen als ze deze taken tot een goed einde brengt zal hij haar weer tot zich terugnemen.
Mijn 'onmogelijke' taak van vandaag is het halen van de cutoff time in Scarborough: 21:30 stipt. En daarna ook nog die in Filey: 00:30. Zesennegentig kilometer, 3500 hoogtemeters moeten in 16 uur gelopen worden. Als ik die geliefde uit de ballad was geweest zou ik niet teruggenomen zijn. Want ik bereikte Scarborough te laat en liep zodoende geen 96 maar 81 kilometer. In dertien uur. Mijn vermoeidheid was ik al lang te boven en ik had best nog wel door kunnen gaan. Toch was het ook een opluchting om zo vlak bij het hotel er uit te kunnen stappen. Het parcours was in het donker en met vermoeide geest en benen gewoon veel te riskant geworden. Bovendien had ik kou gevat.
Maar wat waren die 81 kilometers die ik wél gelopen heb een sensatie! De uitzichten over zee, de hoge winderige paden langs de randen van de kliffen waarvan de hoogste, Boulby Cliff, 203 meter uit zee oprijst - slechts een meter verwijderd van een val in de diepte. De schilderachtige plaatsjes vol van levendige herinneringen aan vissers en smokkelaars (wat denk je van een naam als Robin Hood's Bay). De ruïnes van Whitby Abbey, de volle maan die 's avonds plotseling oprees uit zee, de diepe beekkloven (steile inhammen) met hun krankzinnige rotstrappen.
Eigenlijk ging het lopen prima. Niet snel genoeg, maar wel stug door. Geen inzinkingen. Door gebruik te maken van de mogelijkheid van dropbags had ik een niet al te zware rugzak, hoewel de knietjes behoorlijk pijn gingen doen door het trappenlopen.
Het was heerlijk weer, 'fine, cloudy and clear but breezy' met een temperatuur tussen de 12 en 14 graden. Het parcours is niet erg technisch, behalve de beekkloven dan. Ondanks dat is het zwaar doordat er voor een groot deel over smalle, horizontaal zowel als verticaal slingerende trails gelopen wordt over gras, grind en los zand (34% uitvallers zegt genoeg). En het full English breakfast de volgende ochtend was fenomenaal. De Cleveland Way: een echte top trail, zou lange afstandswandelaar Piet Smulders zeggen.
Dat ik dit jaar een aantal buitenlandse ultra's niet heb uitgelopen doet me niet zo veel. Als je de lat hoog legt moet je er rekening mee houden dat je er niet altijd overheen komt. Ik denk dat de reisinspanningen (vrijdag de hele dag reizen, 's avonds arriveren, zaterdagochtend om vier uur op en dan de hele dag lopen ook een rol spelen. Maar wat er ondanks het niet uitlopen van de hele afstand aan belevenissen en herinneringen overblijft maakt dat ene kleine gemis meer dan goed.
Vanmiddag om 16:49 zijn de dag en de nacht overal op aarde even lang. De 'astronomische' herfst is begonnen. Voor ons hardlopers houdt dat in dat we weer steeds vaker in het donker moeten gaan lopen. Voorlopig zal het met de kou wel meevallen, maar regen en wind zullen steeds prominenter aanwezig zijn.
Twee dagen geleden het eerste voorproefje van het herfstlopen. Over een aardedonker strand van Bloemendaal aan Zee naar de zuidpier van IJmuiden. Zeven kilometer heen en dus ook zeven terug. Het was bewolkt, fris en er stond een stevige zuidwestenwind. Een smalle maansikkel gluurde af en toe tussen de wolkenflarden door. De gedeeltelijk afgebroken strandpaviljoens oogden als zwarte en spookachtige skeletten. De brede zandvlakte aan de voet van de pier was een desolaat gebied. Ik peilde het lichtje van het baken op de pier om mijn richting te bepalen. Af en toe bleven mijn voeten steken in lange bossen zeealgen die als dode dieren op het strand lagen. Schelpen kraakten in het donker. Struikelen over diepe sporen van autobanden. Ze zijn overdag de strandhuisjes aan het verwijderen met terreinwagens. Hoogwater, een zompig, zuigend strand. Even de pier op. Niemand te zien, ik greep mijn pet die bijna de zee in woei. Felle lichtbundels van de hoge vuurtoren streken over de schuimkoppen.
Terug. Ik kwam maar moeizaam vooruit tegen de wind in. Het strand werd steeds smaller. Plotseling baadde ik in een zee van licht. Geschrokken keek ik om, ik dacht aan een naderende auto en was bang om in het donker overreden te worden. Maar het licht kwam van boven mij. Een helikopter had mij in de bundel van zijn zoeklicht gevangen! De politie die zich afvraag welke idioot daar in zijn eentje over het donkere en verlaten strand ploeterde? Even bleef de bundel op mij gericht. Ik zwaaide terug. Toen vloog hij door en was het weer geheel donker. Gelukkig had ik mijn hoofdlamp bij me. Na ruim zeven kwartier lopen was ik terug in Bloemendaal aan Zee, waar nog wel een paar beachclubs open waren. Daar stond mijn auto. Snel een trui aangetrokken over mijn loopshirt en over de Zeeweg weer terug naar huis.
Mooi! Dat gaan we vaker doen, alleen over het strand en voor niks nie bang nie.
15 september 2012
Mijmeringen uit de Verbrande Pan
Vandaag heb ik, met het oog op de Hardmoors 60 en om na de 'vakantierust' weer eens een langere afstand af te leggen, een duin- en strandtrail van ruim 53 kilometer tussen Wijk aan Zee en Bergen aan Zee gelopen. Daar heb ik bruto bijna acht uur over gedaan; netto was het iets meer dan zeven uur. Dat geeft wel aan hoe rustig aan ik het heb gedaan. Als je het woord 'ultra' wilt associëren met wedstrijd, dan was dit zeker geen ultra. Alle lange afstands trainingen die ik de afgelopen tijd heb gedaan vonden plaats in een (gemiddeld) tempo van tussen de 7 en 8 km/uur. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik op sommige gedeelten niet sneller heb gelopen; regelmatig haal ik de 9 á 10 km/uur. Het lage gemiddelde ontstaat doordat ik altijd een zwaar parcours uitzoek (klimmetjes, mul zand, oneffen ondergrond en strand). Dat was ook deze keer zo. Op de heenweg heb ik de vlaggetjes van het Hollands Kustpad (LAW) gevolgd, terug een slordige twintig kilometer over het strand met een stevige wind schuin tegen. Maar dat is niet de enige reden: ik stop regelmatig om foto's te maken en schroom er niet voor om op een mooi uitzichtpunt een minuut of 10 achterover te zakken op een bankje. Op het keerpunt, bij Bergen aan Zee, heb ik twintig minuten op een terrasje gezeten. Lui hè?
Eén van die schitterende uitzichtpunten keek uit over een duinvallei met de mooie naam 'De Verbrande Pan'. Hoe verzin je het. Terwijl ik daar zo zat kwam het in me op dat ik dit eigenlijk de leukste manier van lopen vind. Vrij, ongedwongen en zonder druk van een bestemming die binnen een bepaalde tijd gehaald moet worden, hetgeen men 'finish' pleegt te noemen. Rusten als dat nodig is, ruim de tijd nemen om de omgeving in je op te nemen en te bewonderen. Een leuke fotoreportage maken. Het idee is niet nieuw, denk maar aan de door Henk Geilen bedachte 'Kameraden en Kamera' loopjes. Het enige verschil is dat ik het liefst alleen, zonder kameraden dus, loop. Beetje autistisch, tja, het zou wat.
Ik trek de hele dag voor zo'n loop uit. Enige voorbereidingen tref ik wel, zoals een goede wandelkaart en de avond ervoor de route globaal uitstippelen op Afstand meten.nl. Ondanks dat 'verdwaal' ik regelmatig, maar dat is eigenlijk juist leuk en avontuurlijk. GPS hoeft niet van mij. Bovendien levert het meestal extra kilometers op voor die dag. En ik neem altijd geld en een OV-kaart mee, zodat ik, wanneer ik echt te ver afgedwaald ben of echt helemaal stuk zit (wat best wel eens gebeurt) in de wetenschap ben dat er in Nederland altijd wel ergens een OV halte of station te vinden is. Meestal vertrek ik niet vanaf huis, maar ga ik met de tein of de auto naar een startpunt. Wijk aan Zee (gratis parkeren!) of Castricum (station NS) lenen zich hier bijzonder goed voor. Vaak probeer ik een ronde te lopen, maar soms loop ik bewust in lijn om dan met OV terug te gaan (Haarlem-Texel bijvoorbeeld).
Deze manier van lopen is leuk en opent vele perspectieven. Hoeveel lange afstand routes zijn er niet in binnen- en buitenland? In de laatste paar wedstrijden heb ik nogal wat DNF's gehad. Als je 'vrij' gaat lopen is er nooit sprake van een DNF, want er is nergens een van te voren bepaald finish. Ik denk dat ik steeds vaker op deze wijze gaan lopen, ik wil eigenlijk een beetje van het juk van de 'wedstrijden' af. Wat natuurlijk niet zal betekenen dat ik nooit meer aan een georganiseerd loopje zal gaan deelnemen, maar of ik door het 'vrije' lopen daarvoor voldoende 'wedstrijdhardheid' (wat een akelig woord eigenlijk) zal opbouwen... Kortom, ik loop graag en veel en (tamelijk) ver, maar dat maakt me nog niet tot een ultraloper.
De vakantie zit er weer op. We hebben een mooie rondreis met een huurauto door Italië gemaakt met als hoogtepunten bezoeken aan de kunststeden Assisi, Florence, Sienna, Bologna en Milaan. Een druk programma, samengepakt in tien dagen. Vanzelfsprekend lag het accent hierbij eens een keer niet op het hardlopen, maar ondanks dat heb ik toch nog drie duurloopjes gedaan van in totaal bijna veertig kilometer. Het was een beetje zoeken naar trails en voetpaden want de meeste wegen in Italië zijn levensgevaarlijk door het voorbijrazende verkeer. Als loper moet je regelmatig in de berm springen om het vege lijf te redden. Maar als je eenmaal de juiste paadjes gevonden hebt is het heerlijk lopen door wijngaarden, bossen en over de heuvels. Hoewel je daar weer boze waakhonden hebt...
Inmiddels moet ik me alweer richten op de Hardmoors 60 over minder dan drie weken. Vóór de vakantie was ik een beetje overtraind, maar door het lage aantal kilometers van de afgelopen tijd voel ik weer wat meer kracht en energie. De trainingen in de duinen verliepen prima. Deze week heb ik een kamer gerenoveerd, een pittige klus die helaas weer veel energie heeft gekost. Aanstaande zaterdag zal ik een lange training doen tussen Castricum en Schoorl. Veel meer kans om me voor te bereiden heb ik niet, want ook het werk is weer begonnen. Het zal afwachten worden, we zien het wel.
