Dit citaat is van de Romeinse geschiedschrijver Tacitus en gaat over twee Romeinse nederzettingen bij Velsen, ter hoogte van waar nu de Wijkertunnel ligt. Daar stroomde vroeger de Oer-IJ, de meest noordelijke vertakking van de Rijn. Nu ligt er het Noordzeekanaal. Het betrof forten met steigers waar schepen konden afmeren. Castellum Flevum was één van de legerplaatsen die de noordelijke grens van het Romeinse rijk beschermden. Via de Vecht en de Oer-IJ konden schepen het grote fort Trajectum bij Utrecht bereiken. Bij Castricum kwam de Oer-IJ in de Noordzee uit. Het fort werd bewoond van 14 tot 47 n. Chr. Na diverse aanvallen door de Friezen werd het verlaten. Tacitus heeft als één van de weinigen de twee forten bij Velsen beschreven. Het tunneltje onder de A9 bij Velserbroek is daarom naar hem genoemd.
Op de een of andere manier maakt het zien van die naam me strijdlustig. Dat zal niet door de letterlijke betekenis ervan komen: ‘de stille, de zwijgzame’. Alhoewel ook ik geen grote prater ben. Misschien herinnert dit woord me wel aan mijn Gymnasium tijd, toen ik 5 uur in de week Latijn moest studeren. Wat ik overigens heel interessant en leuk vond.
Die strijdlust (of beter gezegd, de adrenaline die door het ten strijde trekken wordt aangemaakt, kon ik vandaag goed gebruiken. Een duurloop van 40 kilometer bleek een behoorlijke opgave te zijn op deze ‘eerste echte lentedag’ van 2018. Na de koude aanloop van het voorjaar heeft een temperatuur van 21 graden een behoorlijke impact.
Route (het tunneltje is bij km 6 en de ligging van het vroegere Castellum is bij km 9)
De vanaf het bevroren Markermeer blazende oostenwind was koud, het ijs was hard en het Noord-Hollands landschap was mooi. Daarom zit er niets anders op dan om voor de winterse trainingsmarathon van vandaag opnieuw de Brocken-leus te gebruiken. Ik had de datum van 3 maart al weken geleden gepland voor een lange duurloop via Marken en daarom was het een bijzondere toevalligheid dat net als bij de editie van vorig jaar het ‘Paard van Marken’ door het ijs ingesloten was.
Het ‘Paard van Marken’
Om niet de hele tijd tegen de ijskoude oostenwind in te hoeven lopen heb ik het traject dit keer van noord naar zuid afgelegd. Het startpunt was in Volendam, dat vanaf Amsterdam Centraal in een half uurtje bereikt kan worden via een rechtstreekse busverbinding.
Het haventje van Volendam
Vanaf het haventje van Volendam ging het via een slingerend dijkpad naar Katwoude en vervolgens via Monnickendam naar Marken. Vanaf het begin van de verbindingsweg moest ik om langs de oostzijde van Marken bij het ‘Paard’ te komen over 5 kilometer tegen de ijzig koude wind opboksen. Windkracht 5 á 6 bij enkele graden onder nul leverde volgens het KNMI op dat moment een windchill van bijna -15 Celsius op, en dat is écht koud. Het zicht op het met pannenkoekenijs bedekte IJsselmeer was fenomenaal. Een zeer uitzonderlijke situatie voor begin maart.
De ijzige oostkant van Marken met in de verte de vuurtoren
Het verschijnsel was uitgebreid in de publiciteit geweest en daarom waren er nogal wat mensen op af gekomen. Ook zij moesten de kou ontberen, want de auto hadden ze op de parkeerplaats aan de andere kant van het voormalige eiland moeten achterlaten. Veel fotografen met dure digitale camera’s waarop enorme telelenzen gemonteerd waren. Ook langs de Gouwzee bij Monnickendam was veel belangstelling van het digitale gilde, maar ook van de pers. Want hier deed zich een ander bijzonder fenomeen voor: ijszeilen. Uniek om deze ‘Oudhollandse’ taferelen in deze tijd van klimaatverwarming nog te kunnen zien en het huiveringwekkende knarsen van de ijzers te kunnen horen terwijl de bootjes met tegen de 80 kilometer voorbij stoven.
IJszeilen op de Gouwzee bij Monnickendam
Aan het haventje van Marken, precies halverwege, heb ik een traditionele warme cappuccino met appelgebak genuttigd. Hierna begon het tweede deel van de route. Dat was een stuk minder koud dan het eerste omdat ik de wind meestal schuin in de rug had.
Schaatsers in het haventje van Marken
Bij Uitdam liep ik over het bevroren gras van de buitendijk met ter linkerzijde het riet waarin het opspattende water tot bizarre ijssculpturen was bevroren en rechts de op het IJmeer uitziende bovenste verdieping van de tegen de dijk opgebouwde huizen. Wat benijdde ik de bewoners om het fantastische uitzicht dat zij hadden!
Langs de dijk bij Uitdam. Wie zou zo’n uitzicht niet willen hebben?
Na het fraaie Kinselmeer gepasseerd te zijn over een lange smalle dijk met aan weerskanten water (nu dus ijs) arriveerde ik in Durgerdam met zijn mooie houten kerkje. Vanaf dat punt kwam ik op een voor mij onbekend gedeelte dat via Schellingwoude over de Schellingwouderdijk en de Nieuwdammerdijk naar het IJplein in Amsterdam liep. Ik was verrast door het historische karakter van deze omgeving met zijn oude huisjes, antieke straatlantaarns en parken. En dat zo dicht bij het hart van Amsterdam. Want vanaf het IJplein was het maar een korte overtocht met het gratis pontveer naar het Centraal Station.
En daar kwam dan een eind aan deze mooie duurloop die me verrassend gemakkelijk afging. Maar ook een einde aan deze winter, want de volgende dag zou de dooi invallen, waarna het maartzonnetje snel met het ijs zal afrekenen.
Zicht op Monnickendam vanaf Katwoude
3 maart 2018 Volendam-Marken-Amsterdam 43 km, ca. 5u15m Route
‘Kalt, hart, schön’ is het motto van de Brocken Challenge. Een loop door de winterse Harz die voor een koude start van deze maand zorgde. Hoewel, naar verhouding was deze editie van de BC niet eens zo heel erg koud. -5C bij de start, overdag oplopend tot net onder het vriespunt en aan het eind van de dag, op het 1150 meter hoge plateau van de Brocken wederom enkele graden onder nul. Dat alles met weinig wind. Dat was wel anders in 2012, toen de temperaturen de hele dag tussen de -16 en -12C lagen.
Maar wie had kunnen verwachten dat ‘Kalt, hart, schön’ in de laatste februaridagen ook voor Nederland zouden gelden. Een waarlijk Siberische kou-inval bereikte op 28 februari en 1 maart zijn climax met een harde oostenwind die de gevoelstemperatuur tot onder de -15C deed zakken. En dat is toch wel bijzonder zo laat in het jaar en in deze tijd van steeds zachtere winters. Ondanks de kou was het eigenlijk best wel mooi weer met een stralend zonnetje en een heldere hemel. Veel ijsvorming ook, maar door de harde wind was het ijs te onbetrouwbaar voor grootschalige schaatsactiviteiten. Het hardlopen gaat echter altijd door en zo ook vandaag door de licht besneeuwde polder. In de vroege ochtend was er een sneeuwbui precies over Haarlem getrokken. Het leverde weer mooie plaatjes op.
Langs de Redoute, ten noorden van SpaarndamIJskraag aan de oevers van de Mooie Nel
Ja of nee?
Nou nee dus. Toen de dienstklopper op het pontje over het Noord-Hollands kanaal bij Landsmeer constateerde dat ik het symbolische bedrag van 25 (vijfentwintig) cent niet bij mij had maakte hij met pont en al halverwege het kanaal rechtsomkeert teneinde mij weer op de steiger te dumpen. Daarbij liet deze zoetwaterkapitein niet de kans voorbijgaan om ook nog eens de slagboom bijna op mijn hoofd te laten neerkomen.
Het Noord-Hollands kanaal vormt voor iemand zonder contant geld op zak een onneembare barrière omdat je afhankelijk bent van kleine pontjes zonder pinautomaat. Waarom kunnen die pontveren niet gewoon gratis zijn zoals ook de veren over het Noordzeekanaal en het IJ? Hebben de lokale overheden daar geen subsidie voor over? Holland echt op zijn smalst.
Enfin, de beoogde duurloop Haarlem-Marken werd Haarlem-Purmerend. Omdat ik dus het kanaal niet over kwam had ik geen andere keus dan een dikke 8 kilometer langs het kanaal te lopen tot aan Purmerend. Van daar uit kon ik dan wel alsnog richting Monnickendam lopen maar na meer dan 40 kilometer had ik daar geen zin meer in. En het ging nog stormen en regenen ook.
Later in het jaar doe ik het nog wel eens over, met contant geld op zak. Tenzij die Jack Sparrow me weer herkent natuurlijk.
Al met al is de eerste marathonafstand van 2018 een feit. En het ging heel gemakkelijk. De pijnlijke linkerknie hield zijn mond en ook de spastische darmen hielden het na een paar oprispingen voor gezien.
Misschien was het wel een voorteken dat mij trouwe wilgenboom-vriend bij Spaarndam de afgelopen storm niet overleefd heeft. Snif.
Hij is gesneuveld…
Haarlem-Zaandam-Landsmeer-Purmerend 43,8 km ca. 5u15m netto Af en toe zon, aantrekkende ZW-wind en in de laatste km’s wat regen. Route
De Vlewosche Weg door het Noordhollands Duinreservaat is een van de mooiste natuurpaden die ik in de omgeving ken. Dit pad volgt de kust tussen Egmond aan Zee en Castricum aan Zee en loopt geheel door een lage duinvallei. Aan weerskanten strekken zich rijen hogere duinen uit die door een merkwaardig perspectief veel hoger lijken dan ze in werkelijkheid zijn. Waarschijnlijk omdat je hun afstand tot jouw positie veel te groot inschat lijken het ware heuvelketens van honderden meters hoog. Kleine struikjes op hun toppen lijken grote bomen en wanneer daartussen ineens een menselijke gestalte in beeld komt (wat zelden gebeurt, meestal is het een wild paard of een Schotse Hooglander) lijkt het in eerste instantie wel een reus. Zo’n vertekend perspectief treedt vaak op in de duinen en ik weet niet precies hoe dat komt. Misschien omdat de vormen van de duinen zo op die van echte bergen lijken.
Zoals vaak in natte winters was het pad erg drassig en soms waren de plassen door de hoge grondwaterstand veranderd in complete meertjes. Het alternatief was dan om er dwars doorheen te gaan of er in een wijde (en vaak toch nog zompige) boog omheen te trekken.
Strandafgang bij Castricum aan Zee
Vandaag was deze schitterende omgeving, die mij altijd weer doet denken aan de moerassige Moors in Yorkshire, onderdeel van een omloop van ongeveer 27 kilometer, de eerste wat langere trainingsloop van dit jaar. Het ging me vrij gemakkelijk af, ondanks het lichte virus dat mij al de hele week plaagt. Niettegenstaande de aanvankelijke twijfel ben ik blij dat ik toch gegaan ben, want met de Brocken Challenge over minder dan vier weken in het vooruitzicht moet ik de afstandstraining er wel in houden. Het lopen komt wat moeizamer op gang dan vorig jaar, maar dit soort tochten helpt goed om de motivatie weer terug te vinden.
13 januari 2018 Castricum-Egmond aan Zee v.v. 28 km, 334 phm NO-3, 4C, droog, nevelig Route
‘Traditioneel’ heb ik dit jaar weer afgesloten met een ‘rondje Walcheren’. Deze keer niet de volle 45 kilometer, maar een iets kortere versie van 38 kilometer die startte in Serooskerke. Vandaar over landweggetjes naar Oostkapelle en door de duinen naar Domburg. Gelukkig brak de bewolking een beetje zodat ik ter hoogte van Zoutelande, op het mooiste deel van de route, weer een dramatische zonsondergang kon bewonderen vanaf, jawel, het hoogste duin van Nederland. Meteen daarna kwam er een donkere wolkenmassa vanuit het westen opzetten en trok de wind, die naar het noorden was gedraaid, plotseling fel aan. Het laatste deel van de tocht tot aan Vlissingen begon het steeds harder te regenen en met harde windstoten bij een temperatuur van amper 4 graden was het donkere laatste stuk nog een hele uitdaging. Maar daar doen we het voor, toch?
Kust bij Domburg
Dijk en lage licht bij Westkapelle
Hoge licht van Westkapelle
Zonsondergang bij opkomende regen. Zicht vanaf het duin bij Zoutelande.
27-dec-2017 Serooskerke-Oostkapelle-Domburg-Westkapelle-Zoutelande-Vlissingen 38 km
307 phm 4u40m netto 4C, ZW3-N6, chill -1C droog, later regen Route
Nog een toegift op het ‘sneeuwwintertje’ van december 2017!
Hoewel het flink dooide bij een zuidenwind en een temperatuur van plus zes graden was het in de duinen nog volop winter. Veel paden en lager gelegen delen waren echter veranderd in zachte prut die ronddreef in ijskoude decimeters-diepe waterpoelen. De voeten hadden het daardoor zwaar te verduren en glad was het ook nog! Dus voor de zekerheid toch nog maar een keer de Yaktrax aangetrokken. Voorlopig is het weer gedaan met de sneeuw, want de traditionele zachte kerstdepressie is weer in aantocht. De wind trekt aan en ik was nog niet thuis of het begon te kletteren van de regen.
Maar het tochtje van vandaag heeft weer een paar mooie plaatjes opgeleverd.
Minder goed is al dat lopen over die gladde en oneffen ondergrond voor de gekneusde rib. Nadat het een paar dagen wat beter was gegaan begint die helaas weer op te spelen.
De schaapskudde heeft een winterstop. Ze genieten op de voederplaats van een portie verse hooi.De situatie ter hoogte van Klein OlmenAanloop naar de Hazenberg via de StrowegHet pad door de Kleine Tobbe was bedekt met poelen ijskoud smeltwaterHet winterse avondlicht dat het lopen in december zo mooi maakt
Trainingsloop Nationaal Park Zuid-Kennemerland 13 december 2017 22 km, ca. 300 phm
Net als gisteren trok er vandaag opnieuw een forse sneeuwdepressie over Nederland. In verband met de maandag en de verwachtte 10 tot 15 centimeter verse sneeuw was er door het KNMI een ‘code rood’ uitgegeven. Reden genoeg om vandaag van huis uit te werken. Daardoor was er aan het eind van de middag, tijdens de vroeg invallende duisternis, nog net tijd om een rondje door het duingebied van het NPZK te maken.
Ik trof het niet, want juist toen, tussen 4 en 5 uur ’s middags, was de intensiteit van de sneeuwval het hoogst. Foto’s maken was lastig door de sneeuw die in mijn gezicht en op het mobieltje werd geblazen. Vandaar de matige kwaliteit van de foto’s. Lopen was ook niet gemakkelijk, want binnen een half uur tijd was elk spoor van waar de paden liepen verdwenen. De met sneeuw beslagen bril hielp daarbij ook niet echt, dus die heb ik maar afgezet. Het werd uiteindelijk anderhalf uur knarsen en ploeteren door 10 á 15 cm zachte sneeuw. Bovenop de Starreberg werd ik zowaar bevangen door het ‘Brocken-gevoel’. Wauw.
Sneeuwstorm op het SpinnekoppenvlakOp de Starreberg moest ik aan de Brocken denkenHet werd snel donker onder de door de sneeuwlast neergebogen takken
11 december 2017 Rondje Spinnekoppenvlak Nationaal Park Zuid Kennemerland 14,5 km Intensieve sneeuwval 0C, chill-6, NO4-5
Tijdens de eerste serieuze sneeuwval van deze winter mocht een trainingsloopje natuurlijk niet ontbreken. Bovendien is het zondag, dus sneeuwkettingen aan en de deur uit. Koud was het wel, de krachtige wind bracht de gevoelstemperatuur omlaag tot -6. En als je er dan ook nog eens pal tegenin loopt, met de sneeuwjacht vol in je gezicht, dan is dat toch weer even wennen. Probleem was met name het zicht: de brilleglazen sloegen voortdurend dicht. Maar zonder bril was ook niet fijn met die stekende sneeuwvlokjes die de ogen troffen.
Maar lopen in de sneeuw is een feest en het leverde weer een paar mooie plaatjes op van Stompetoren (Spaarnwoude) in de sneeuw.
Trainingsloop Spaanwoude 10 december 2017 12 km 0C (chiil -6C) wind O5
In het kader van een korte vakantie in Nederland heb ik op twee heel verschillende plaatsen een leuk rondje gelopen.
Vuurvogelronde op 23 én 24 september Dit is een gemarkeerde route van 10 kilometer rondom de Rietplas ten zuiden van Emmen, waar ik verbleef in Parc Center Sandur. Leuk en afwisselend parcours met flinke stukken trail en een aantal heel smalle, gladde en griezelige houten loopbruggetjes over het water. Route
Rondje Driebergen-Rijsenburg op 26 september
Een zelf-uitgezette ronde van 23 kilometer. Heen langs de Kromme Rijn en terug over de Utrechtse Heuvelrug met een beklimming van de Maarnse Berg. Inclusief echte schaapskudde in het prachtige natuurgebied Bornia. Route
Dit is een gemarkeerde 
