Hoe vaak ik al door het duingebied tussen Haarlem en het Noordzeestrand heb gelopen zou ik niet weten. Twee keer per week? Dat maakt al gauw honderd per jaar. Duizend of meer trails in het NPZK dus.
En daarbij natuurlijk altijd netjes op de toegestane paden gebleven :-).
Dan is het het natuurlijk een enorme verrassing om ineens op zo’n idyllisch plekje te staan. Vanaf het voetpad is het niet te zien, want het ligt verscholen achter de bomen en het oplopende terrein. Maar er loopt wel een ‘koeienpad’ naar toe en zo heb ik het gevonden. Ik heb het in afstandmeten.nl nog op de luchfoto proberen te vinden, maar zelfs bij diep inzoomen kon ik het niet zien. Misschien is het er ook wel niet altijd en is het ontstaan door de overvloedige regenval van dit voorjaar.
Als voorbereiding op een ultra loop ik meestal enkele ‘trainingsmarathons’. Omdat ik al zo vaak in de omgeving van Haarlem train zoek ik daarvoor ter afwisseling gebieden uit die wat verder van huis liggen en waar wat te zien is. Lopen als een toerist dus. Lange duurlopen waarbij tijd geen rol speelt zijn een uitstekende manier om plekjes te bezoeken waar je normaal gesproken nooit komt of aan voorbij rijdt.
Tulpenvelden bij Anna Paulowna
Dit keer was het voormalige eiland Wieringen aan de beurt. Start- en finish lagen bij het NS-station van Anna-Paulowna. Het verste punt was de haven van Den Oever, vlak bij het begin van de Afsluitdijk. De route van bijna 50 km liep met de wijzers van de klok mee. Heen langs de wadden van Balgzand en Breehorn, terug via een diagonaal dwars door Wieringen heen en met een boog rond de zuidzijde het Amstelmeer.
Zicht op de keileem-rug bij Vatrop en Oosterland
Wieringen is al heel oud. Het is een in de ijstijd opgestuwde rug van keileem. Als je vanaf de Amstelmeerdijk komt aanlopen kun je dat goed zien en voelen. Het gaat voelbaar een stukje omhoog. Zodra je die ‘hobbel’ hebt genomen maakt de verlatenheid van de kale, met kaarsrechte wegen doorsneden vlakten van de Kop van Noord-Holland plaats voor een echte ‘eilandse’ intimiteit. Slingerende weggetjes omzoomd met oude bomen, met bloemen bezaaide ommuurde erfjes en kleine dorpjes. Op het kruispunt van de Strooërweg en de Smerperweg ligt op een plek waar vanouds een mystiek krachtveld wordt ervaren de zogenaamde ‘Heidense Kapel‘ , een in 2016 gereconstrueerd heiligdom dat daar vanaf ca. 700 stond.
De ‘Heidense Kapel’
De hele entourage doet denken aan die van de Hooge Berg op Texel. Amper 10 meter boven NAP, maar voor het gevoel op de een of andere manier tot in een onzichtbare sfeer omhoog reikend. Je staat er buiten de tijd. Hier zouden twee ‘Leylijnen‘ (geleidelijnen) elkaar kruisen, die je met een wichelroede zou moeten kunnen meten en waar ook dieren gevoelig voor zouden zijn. De overeenkomst tussen Wieringen en Texel is trouwens niet zo vreemd, omdat ze ooit één groot eiland gevormd hebben.
Haven van Den Oever
Lange-afstands hardlopen sluit goed bij zulke mystieke plaatsen aan. Hardlopen (maar ook wandelen) zijn mystieke bewegingen waaraan je de ‘oer-mens’ ontwaart. Iedereen die een uren- of dagenlange voetreis maakt kent deze ervaring die aan de pelgrimstochten ten grondslag ligt. Als je dan ook nog een door kerktorens gemarkeerde Leylijn op een ‘geheim eiland’ mag volgen gaat het lopen op een wonderbaarlijke manier helemaal als vanzelf. Dat kan misschien verklaren waarom ik vandaag zo onvoorstelbaar gemakkelijk liep, terwijl ik me thuis nog zó futloos en grieperig voelde dat ik me afvroeg of ik wel moest gaan.
De wierdijk
Toen ik na de oude wierdijk overgeklommen te zijn Wieringen achterliet leken de vleugeltjes van mijn schoenen afgenomen te zijn. De eindeloos lange Lotweg richting Wieringerwaard was met tegenwind en onder de deprimerend lage grijze luchten nog een behoorlijke test voor het doorzettingsvermogen. Toen moest ik opeens denken aan mijn diensttijd, toen we in die omgeving ‘gedropt’ werden en in een zwaar onweer onze weg terug moesten zien te vinden. Dertig kilometer lopen met bepakking door regen, bliksem en duisternis was mijn eerste ‘ultra-beproeving’. En ik genoot er nog van ook.
Onweer boven de ‘Heidense Kapel’ op Wieringen (http://www.interessantetijden.nl/2017/10/14/heidense-kapel-wieringen/)
Rondje Wieringen
28 april 2018
49 km
ca. 6 uur netto
Flinke klauterpartij na de eerste strandpassage bij Castricum aan Zee
Zes keer heb ik de “Bos-Duin-Strand-ultraloop Castricum” van Willem/Annemarie Mütze i.s.m. sv De LAT gelopen. Vandaag was het mijn 7e deelname, en die was heel anders dan de vorige 6. Want dat waren allemaal 60-plussers oftewel ultra’s, terwijl ik dit keer (als 60-plusser) voor de marathon-versie heb gekozen. Die keuze had te maken met de toestand van mijn rechter knie, waaraan ik een week geleden een flinke Pes Anserinus Bursitis opliep, oftewel een ontstoken aanhechting van de Ganzenvoet pees. En dat loopt niet erg lekker, sterker nog: rust wordt ten zeerste aanbevolen. Maar hoe kun je rustig zijn als je dosis endorfine tot beneden het kritische peil is gedaald? Oftewel: er moet gelopen worden. Jaren geleden, in 2008 of zo, heb ik dezelfde blessure ook een keer opgelopen. De klachten hielden toen vijf weken aan, maar dat had me er niet van weerhouden om in die periode diverse marathons en ultra’s te lopen. Een merkwaardige vorm van ‘rust’, maar uiteindelijk was de klacht toch verdwenen.
Tussen Castricum aan Zee en Egmond aan Zee (km 7)
Maar desondanks zei een streng innerlijk stemmetje ‘wees deze keer nou eens verstandig!’. Verstandig was ik zeker en dus verruilde ik de 62 km voor de 43 km. Geen lus door de Schoorlse Duinen, waar de venijnigste klimmetjes liggen. En natuurlijk is er dan tijdens het lopen altijd zo’n moment waarop een ander stemmetje fluistert: ‘Jòh, het gaat toch best lekker, waarom pik je die extra lus er gewoon niet tóch bij?’. Niet doen dus. Met als gevolg dat ik voor het eerst na de camper-post van Willem in Bergen aan Zee het speciaal voor de ‘marathon’ toegevoegde extra lusje liep. Daar was ik nog nooit geweest, spannend! Vooral spannend door de twee enorme loslopende hazewind-honden die me met hun neus plat tegen de grond gedrukt bewegingloos en met grote ogen aanstaarden. Ze lagen zo stil dat ik eerst dacht dat het beelden waren.
De zee, de zee…
Geen baas of niemand te bekennen. Ik dus overschakelen naar een niet-provocerend rustig sluip-pasje en er met een grote boog omheen geslopen. Pffft…, dat liep goed af. Want de herinnering aan een zelfde type hond dat me op het strand bij IJmuiden letterlijk tegen de grond sprong was weer levendig aanwezig. Na voltooiing van dat lusje, waarin ook nog een stukje strand zat, kwam ik weer langs Willem die druk bezig was om de post op te doeken. Andere lopers zag ik niet meer – en tot aan de finish in Castricum zag ik alleen nog maar wandelaars van de LAT. Heel veel wandelaars. Veel meer dan ik bij eerdere deelnames gezien had. Vermoedelijk was ik midden tussen het hoofdpeloton van de 25 km wandelaars beland. Wel gezellig overigens.
Het Niemandsland (km 23)
Ik was in een niemandsland terechtgekomen dat zich uitstrekte tussen de marathonlopers die al voor mij uit gesneld waren (de meeste zo te zien) en de ultralopers die nog ergens in de bossen bij Schoorl rondhingen. Maar door de aanwezigheid van de wandelaars was ik nooit écht alleen. En ik kon ze ook allemaal inhalen (!). Het finishen in Castricum was ook wel apart. Er was geen loper te zien in het clubhuis van Vitesse! Waren de marathonners al naar huis? De 60-plussers waren er natuurlijk nog niet, want niemand heeft de ultra binnen de 5 uur gelopen. Dus had ik de tafel van Annemarie en haar helpsters alleen voor mezelf en verliep de procedure om het certificaat te krijgen lekker snel.
Zand, mooi los zand…
Best wel leuk, die ‘marathon’. Eigenlijk de ultra in vestzakformaat. Een zakflacon endorfine. Een pittig dingetje, maar duidelijk lichter dan de ultra met zijn Klimduin en Jan Bas zijn tuintje.
Maar uit mijn knie leek een stemmetje te klinken dat zei: ‘Dank je wel!’
Bollenvelden bij Wimmenum
14 april 2018 Bos-Duin-Strand-ultraloop Castricum 43,8 km 466 phm 5u03m26s Route
Dit citaat is van de Romeinse geschiedschrijver Tacitus en gaat over twee Romeinse nederzettingen bij Velsen, ter hoogte van waar nu de Wijkertunnel ligt. Daar stroomde vroeger de Oer-IJ, de meest noordelijke vertakking van de Rijn. Nu ligt er het Noordzeekanaal. Het betrof forten met steigers waar schepen konden afmeren. Castellum Flevum was één van de legerplaatsen die de noordelijke grens van het Romeinse rijk beschermden. Via de Vecht en de Oer-IJ konden schepen het grote fort Trajectum bij Utrecht bereiken. Bij Castricum kwam de Oer-IJ in de Noordzee uit. Het fort werd bewoond van 14 tot 47 n. Chr. Na diverse aanvallen door de Friezen werd het verlaten. Tacitus heeft als één van de weinigen de twee forten bij Velsen beschreven. Het tunneltje onder de A9 bij Velserbroek is daarom naar hem genoemd.
Op de een of andere manier maakt het zien van die naam me strijdlustig. Dat zal niet door de letterlijke betekenis ervan komen: ‘de stille, de zwijgzame’. Alhoewel ook ik geen grote prater ben. Misschien herinnert dit woord me wel aan mijn Gymnasium tijd, toen ik 5 uur in de week Latijn moest studeren. Wat ik overigens heel interessant en leuk vond.
Die strijdlust (of beter gezegd, de adrenaline die door het ten strijde trekken wordt aangemaakt, kon ik vandaag goed gebruiken. Een duurloop van 40 kilometer bleek een behoorlijke opgave te zijn op deze ‘eerste echte lentedag’ van 2018. Na de koude aanloop van het voorjaar heeft een temperatuur van 21 graden een behoorlijke impact.
Route (het tunneltje is bij km 6 en de ligging van het vroegere Castellum is bij km 9)
Vorig jaar liep ik de Lions Heuvelloop van 15 km in 1:13:30. Daar was ik best wel blij mee aangezien ik helemaal niet meer op snelheid getraind had en eigenlijk alleen nog maar ‘long, slow distances’ liep.
Des te groter was mijn verbazing dat het een jaar later opnieuw lukte: 1:14:48 netto. Dus net boven de 12 km/uur gemiddeld. De vorm was naar mijn gevoel minder dan die van vorig jaar en bovendien moest ik halverwege nog een plaspauze toestaan van minstens een halve minuut. Natuurlijk moest ik er wel mijn best voor doen. Alle lessen van tijdens de baantrainingen bij Kombijsport, jaren gelden, kwamen weer terug in mijn herinnering: kniehef, loopsprongen, borst en knieën in één lijn…
Het weer heeft waarschijnlijk ook een handje geholpen: ideale temperatuur van een graad of 10 en een licht regentje dat voor extra zuurstof zorgde.
De Lions Heuvelloop is een leuke kleinschalige wedstrijd voor het goede doel. Het parcours loopt voor het grootste deel door het NPZK (Duin en Kruidberg), voor een deel over een dienstweg die normaal niet toegankelijk is. De Schotse Hooglanders van vorig jaar lieten zich overigens dit keer niet zien.
2 april 2018 Lions Heuvelloop 1:14:48 chiptijd 12,03 km/u M prestatie 44 van 87 M overall
Ik moet nog even uitzoeken wat het betekent, maar Sjravele door Limburg op een mooie lentezaterdag is een alleszins plezante en bijzonder relaxte bezigheid. Het koude, zeg maar ijzige weer van de afgelopen weken had plaatsgemaakt voor een voorzichtige lentestemming. Zonnig, bijna geen wind en bijna 14 graden.
Willem Mütze had samen met Annemarie weer een mooie ronde uitgestippeld. Samen met ‘Sjravele 1’ op 14 februari vormde deze loop het alternatief voor de legendarische, maar niet meer georganiseerde ‘Limburgs Zwaarste’ van 100 km. Twee kleinschalige (enige tientallen lopers) en ontspannen (‘we hebben de tijd’) landschapsloopjes, beide startend in Heerlen. De eerste volgt een grote lus naar Vaals, die van vandaag liep over Schin op Geul en Valkenburg. Niet uitgepijld, op een paar krijtmarkeringen na, moest de route op de Garmin gelopen worden. Sommige deelnemers hadden zelf geen navigatie bij zich en hoopten kennelijk bij anderen te kunnen blijven die dat wel hadden. Maar dat viel niet mee vanwege de verschillende tempo’s. Zelf hield ik enige tijd een klein groepje bij elkaar aan de staart van het peloton, dat bij de laatste verzorgingspost toch weer uit elkaar viel. Die verzorgingen waren zoals we van Willem en Annemarie gewend waren: perfect. Om de 10 kilometer troffen we hun camper aan met warme en koude drank, soep, vlak en het onvolprezen sneetje brood met gebakken ei. Alleen dat vormt al voldoende reden om half april mee te doen aan de Castricum Ultraloop!
Al met al een heerlijke tocht door het heuvelachtige Limburgse land dat er deze keer droog en dus goed beloopbaar bij lag.
Ik was vrijdag al afgereisd vanaf mijn werk in Amersfoort en heb overnacht in Eilhold (Nivon) in Heerlen. Prima verblijf en ook de zondag ben ik samen met echtgenote in Schin Op Geul gebleven om nog een dagje na te genieten.
O ja, en wat betekent ‘Sjravele’ nou? Sjravele is ein Limburgs woord veur ónröstig, óngedurig bewaege van emes dae neet sjtil kènt zitte of ligke.
Heuveltje af… (foto: Willem Mütze)
24 maart 2018 Sjravele door Limburg 53,7 km
1050 phm 7u25m 20 van 27 op 53 km, 5 lopers op 42 km, 1 op 32 km) Route Fotoalbum
De vanaf het bevroren Markermeer blazende oostenwind was koud, het ijs was hard en het Noord-Hollands landschap was mooi. Daarom zit er niets anders op dan om voor de winterse trainingsmarathon van vandaag opnieuw de Brocken-leus te gebruiken. Ik had de datum van 3 maart al weken geleden gepland voor een lange duurloop via Marken en daarom was het een bijzondere toevalligheid dat net als bij de editie van vorig jaar het ‘Paard van Marken’ door het ijs ingesloten was.
Het ‘Paard van Marken’
Om niet de hele tijd tegen de ijskoude oostenwind in te hoeven lopen heb ik het traject dit keer van noord naar zuid afgelegd. Het startpunt was in Volendam, dat vanaf Amsterdam Centraal in een half uurtje bereikt kan worden via een rechtstreekse busverbinding.
Het haventje van Volendam
Vanaf het haventje van Volendam ging het via een slingerend dijkpad naar Katwoude en vervolgens via Monnickendam naar Marken. Vanaf het begin van de verbindingsweg moest ik om langs de oostzijde van Marken bij het ‘Paard’ te komen over 5 kilometer tegen de ijzig koude wind opboksen. Windkracht 5 á 6 bij enkele graden onder nul leverde volgens het KNMI op dat moment een windchill van bijna -15 Celsius op, en dat is écht koud. Het zicht op het met pannenkoekenijs bedekte IJsselmeer was fenomenaal. Een zeer uitzonderlijke situatie voor begin maart.
De ijzige oostkant van Marken met in de verte de vuurtoren
Het verschijnsel was uitgebreid in de publiciteit geweest en daarom waren er nogal wat mensen op af gekomen. Ook zij moesten de kou ontberen, want de auto hadden ze op de parkeerplaats aan de andere kant van het voormalige eiland moeten achterlaten. Veel fotografen met dure digitale camera’s waarop enorme telelenzen gemonteerd waren. Ook langs de Gouwzee bij Monnickendam was veel belangstelling van het digitale gilde, maar ook van de pers. Want hier deed zich een ander bijzonder fenomeen voor: ijszeilen. Uniek om deze ‘Oudhollandse’ taferelen in deze tijd van klimaatverwarming nog te kunnen zien en het huiveringwekkende knarsen van de ijzers te kunnen horen terwijl de bootjes met tegen de 80 kilometer voorbij stoven.
IJszeilen op de Gouwzee bij Monnickendam
Aan het haventje van Marken, precies halverwege, heb ik een traditionele warme cappuccino met appelgebak genuttigd. Hierna begon het tweede deel van de route. Dat was een stuk minder koud dan het eerste omdat ik de wind meestal schuin in de rug had.
Schaatsers in het haventje van Marken
Bij Uitdam liep ik over het bevroren gras van de buitendijk met ter linkerzijde het riet waarin het opspattende water tot bizarre ijssculpturen was bevroren en rechts de op het IJmeer uitziende bovenste verdieping van de tegen de dijk opgebouwde huizen. Wat benijdde ik de bewoners om het fantastische uitzicht dat zij hadden!
Langs de dijk bij Uitdam. Wie zou zo’n uitzicht niet willen hebben?
Na het fraaie Kinselmeer gepasseerd te zijn over een lange smalle dijk met aan weerskanten water (nu dus ijs) arriveerde ik in Durgerdam met zijn mooie houten kerkje. Vanaf dat punt kwam ik op een voor mij onbekend gedeelte dat via Schellingwoude over de Schellingwouderdijk en de Nieuwdammerdijk naar het IJplein in Amsterdam liep. Ik was verrast door het historische karakter van deze omgeving met zijn oude huisjes, antieke straatlantaarns en parken. En dat zo dicht bij het hart van Amsterdam. Want vanaf het IJplein was het maar een korte overtocht met het gratis pontveer naar het Centraal Station.
En daar kwam dan een eind aan deze mooie duurloop die me verrassend gemakkelijk afging. Maar ook een einde aan deze winter, want de volgende dag zou de dooi invallen, waarna het maartzonnetje snel met het ijs zal afrekenen.
Zicht op Monnickendam vanaf Katwoude
3 maart 2018 Volendam-Marken-Amsterdam 43 km, ca. 5u15m Route
‘Kalt, hart, schön’ is het motto van de Brocken Challenge. Een loop door de winterse Harz die voor een koude start van deze maand zorgde. Hoewel, naar verhouding was deze editie van de BC niet eens zo heel erg koud. -5C bij de start, overdag oplopend tot net onder het vriespunt en aan het eind van de dag, op het 1150 meter hoge plateau van de Brocken wederom enkele graden onder nul. Dat alles met weinig wind. Dat was wel anders in 2012, toen de temperaturen de hele dag tussen de -16 en -12C lagen.
Maar wie had kunnen verwachten dat ‘Kalt, hart, schön’ in de laatste februaridagen ook voor Nederland zouden gelden. Een waarlijk Siberische kou-inval bereikte op 28 februari en 1 maart zijn climax met een harde oostenwind die de gevoelstemperatuur tot onder de -15C deed zakken. En dat is toch wel bijzonder zo laat in het jaar en in deze tijd van steeds zachtere winters. Ondanks de kou was het eigenlijk best wel mooi weer met een stralend zonnetje en een heldere hemel. Veel ijsvorming ook, maar door de harde wind was het ijs te onbetrouwbaar voor grootschalige schaatsactiviteiten. Het hardlopen gaat echter altijd door en zo ook vandaag door de licht besneeuwde polder. In de vroege ochtend was er een sneeuwbui precies over Haarlem getrokken. Het leverde weer mooie plaatjes op.
Langs de Redoute, ten noorden van SpaarndamIJskraag aan de oevers van de Mooie Nel
Ja of nee?
Nou nee dus. Toen de dienstklopper op het pontje over het Noord-Hollands kanaal bij Landsmeer constateerde dat ik het symbolische bedrag van 25 (vijfentwintig) cent niet bij mij had maakte hij met pont en al halverwege het kanaal rechtsomkeert teneinde mij weer op de steiger te dumpen. Daarbij liet deze zoetwaterkapitein niet de kans voorbijgaan om ook nog eens de slagboom bijna op mijn hoofd te laten neerkomen.
Het Noord-Hollands kanaal vormt voor iemand zonder contant geld op zak een onneembare barrière omdat je afhankelijk bent van kleine pontjes zonder pinautomaat. Waarom kunnen die pontveren niet gewoon gratis zijn zoals ook de veren over het Noordzeekanaal en het IJ? Hebben de lokale overheden daar geen subsidie voor over? Holland echt op zijn smalst.
Enfin, de beoogde duurloop Haarlem-Marken werd Haarlem-Purmerend. Omdat ik dus het kanaal niet over kwam had ik geen andere keus dan een dikke 8 kilometer langs het kanaal te lopen tot aan Purmerend. Van daar uit kon ik dan wel alsnog richting Monnickendam lopen maar na meer dan 40 kilometer had ik daar geen zin meer in. En het ging nog stormen en regenen ook.
Later in het jaar doe ik het nog wel eens over, met contant geld op zak. Tenzij die Jack Sparrow me weer herkent natuurlijk.
Al met al is de eerste marathonafstand van 2018 een feit. En het ging heel gemakkelijk. De pijnlijke linkerknie hield zijn mond en ook de spastische darmen hielden het na een paar oprispingen voor gezien.
Misschien was het wel een voorteken dat mij trouwe wilgenboom-vriend bij Spaarndam de afgelopen storm niet overleefd heeft. Snif.
Hij is gesneuveld…
Haarlem-Zaandam-Landsmeer-Purmerend 43,8 km ca. 5u15m netto Af en toe zon, aantrekkende ZW-wind en in de laatste km’s wat regen. Route
De Vlewosche Weg door het Noordhollands Duinreservaat is een van de mooiste natuurpaden die ik in de omgeving ken. Dit pad volgt de kust tussen Egmond aan Zee en Castricum aan Zee en loopt geheel door een lage duinvallei. Aan weerskanten strekken zich rijen hogere duinen uit die door een merkwaardig perspectief veel hoger lijken dan ze in werkelijkheid zijn. Waarschijnlijk omdat je hun afstand tot jouw positie veel te groot inschat lijken het ware heuvelketens van honderden meters hoog. Kleine struikjes op hun toppen lijken grote bomen en wanneer daartussen ineens een menselijke gestalte in beeld komt (wat zelden gebeurt, meestal is het een wild paard of een Schotse Hooglander) lijkt het in eerste instantie wel een reus. Zo’n vertekend perspectief treedt vaak op in de duinen en ik weet niet precies hoe dat komt. Misschien omdat de vormen van de duinen zo op die van echte bergen lijken.
Zoals vaak in natte winters was het pad erg drassig en soms waren de plassen door de hoge grondwaterstand veranderd in complete meertjes. Het alternatief was dan om er dwars doorheen te gaan of er in een wijde (en vaak toch nog zompige) boog omheen te trekken.
Strandafgang bij Castricum aan Zee
Vandaag was deze schitterende omgeving, die mij altijd weer doet denken aan de moerassige Moors in Yorkshire, onderdeel van een omloop van ongeveer 27 kilometer, de eerste wat langere trainingsloop van dit jaar. Het ging me vrij gemakkelijk af, ondanks het lichte virus dat mij al de hele week plaagt. Niettegenstaande de aanvankelijke twijfel ben ik blij dat ik toch gegaan ben, want met de Brocken Challenge over minder dan vier weken in het vooruitzicht moet ik de afstandstraining er wel in houden. Het lopen komt wat moeizamer op gang dan vorig jaar, maar dit soort tochten helpt goed om de motivatie weer terug te vinden.
13 januari 2018 Castricum-Egmond aan Zee v.v. 28 km, 334 phm NO-3, 4C, droog, nevelig Route
